Maak kennis met Frank: een gevoelig en hoogbegaafd jongetje van 8 jaar. In de klas is hij dromerig en vindt hij het lastig om zich te concentreren. Zijn werktempo ligt erg laag, terwijl ouders het idee hebben dat hij de stof toch prima aan zou moeten kunnen. Thuis is het een vrolijke jongen die veel vragen stelt en die geniet van het bezig zijn in de natuur. Op school weet de leerkracht niet zo goed meer hoe ze hem aan het werk moet krijgen.
Oprechte belangstelling
Frank stapt met zijn vader bij mij de praktijk binnen, observeert alles eens en kijkt me dan vragend aan. ‘Jij hebt zeker veel kinderen?’, vraagt hij. Ik ga op mijn hurken bij hem zitten en antwoord hem dat ik 4 kinderen heb en benieuwd ben waarom hij die vraag stelt. ‘Er staat hier zoveel speelgoed’, zegt hij. Ik antwoord dat dat voor de kinderen is die bij mij in de praktijk komen en dat hij dus iets uit mag zoeken om mee te spelen. Dat laat hij zich geen 2x zeggen en hij pakt gelijk de Lego en begint te bouwen. Ik ga bij hem zitten en laat hem vertellen. Hij praat honderduit. Vader is verbaasd. Hij is anders nooit zo vrij als hij iemand voor het eerst ontmoet.
Hieruit blijkt al hoe belangrijk een eerste contact is. Met oprechte belangstelling een kind ‘zien en een gesprekje voeren: het doet al zoveel!
Terwijl Frank lekker verder bouwt praat ik met vader over wat goed gaat thuis en waar ze nog wat hulp bij kunnen gebruiken. Frank vult aan en geeft zijn mening. Na een tijdje komt Frank er bij zitten en vult een vragenlijst in, waarmee ik zijn gevoeligheden in kaart kan brengen.
Zien of presteren?
Van het gesprek en de vragenlijst maak ik een verslag met adviezen voor de begeleiding thuis en op school.
Met ouders, leerkracht en IB’er bespreken we het verslag. Frank mag er bij zijn, maar gaat liever buiten spelen. Zo nu en dan komt hij even binnenlopen.
De leerkracht benoemt in het gesprek een aantal keren dat ze eerst wat van Frank wil ‘zien’, voordat ze überhaupt wil denken aan extra uitdaging. Het woordje ‘zien’ dat de leerkracht gebruikt, heeft duidelijk een andere betekenis dan zoals ik ‘zien’ in het stukje hierboven gebruikt heb. De leerkracht heeft het hier over presteren.
Onderpresteren door ‘saaie opdrachten’
Door zijn grote beeldende gevoeligheid is Frank geneigd weg te dromen bij een in zijn ogen saaie opdracht. Frank is erg perfectionistisch en legt de lat voor zichzelf erg hoog. Ook is Frank een jongen die veel nadenkt en het zou daarom best mogelijk kunnen zijn dat Frank ’te moeilijk’ nadenkt over dingen. Het werk op school is voor hem te makkelijk. Het is zelfs zo makkelijk dat Frank het idee heeft dat het vast niet zó gemakkelijk kan zijn. Deze punten veroorzaken zeer waarschijnlijk zijn trage werktempo. Frank kan heel creatief nadenken en als hij uitgedaagd wordt om wat met die creativiteit te doen op school, zal hem dat prikkelen om een actievere houding aan te nemen in de klas.
Gedurende het gesprek wordt de leerkracht enthousiaster. Ze is bereid om haar idee los te laten en ze wil het toch eens gaan proberen: uitdagen vóórdat Frank iets heeft laten ‘zien’. Ze vindt het een uitdaging om op een andere manier met Frank aan de slag te gaan. Ze is blij dat ze nu ook weet hoe ze hem kan begeleiden in zijn gevoeligheden.
Hoogbegaafde kinderen eerst uitdagen
Een paar weken later heb ik contact met de ouders. Met Frank gaat het een stuk beter op school. De leerkracht en de IB’er hebben de adviezen opgepakt. Frank krijgt écht uitdagender werk: dus niet meer van hetzelfde, maar werk dat meer van zijn denkvermogen vraagt en waarbij hij lekker creatief kan denken. Ook is hij minder dromerig in de klas. Zijn werk is vaak op tijd klaar en het contact met de leerkracht is verbeterd. De leerkracht neemt vaker de tijd om samen met Frank een praatje of een grapje te maken.
En wat ontzettend fijn is: deze leerkracht heeft nu zelf ondervonden dat het beter werkt bij hoogbegaafde kinderen om ze eerst uit te dagen dan om ze eerst te laten ‘presteren’!
