OpgroeiGids Redactie
DeskundigeDe bekendste opvoedstijlen
Iedereen met kinderen weet dat het opvoeden van de kleine koters aardig wat tijd, maar ook vooral geduld met zich meebrengt. Het opvoeden van kinderen brengt ook veel moois naar voren. Zo is het natuurlijk een en al liefde die je koestert voor je kind. Hoe voed je een kind nu goed op? Als je het aan de wereld zou vragen, dan zul je mogelijk als antwoord krijgen dat er geen goed of fout is of dat er verschillende manieren zijn om een kind op te voeden. Als ouders worden beschreven en wordt uitgelegd wat voor type ouder ze zijn, dan zal er worden gegooid met bekende termen zoals attachments ouder of snowball ouder, maar ook helikopter ouder komt veel voor. Maar toch zijn deze termen afgeleid van vier opvoedstijlen die overal bekend zijn. Deze stijlen worden de basis opvoedstijlen genoemd. Dit zijn de Autoritaire stijl, democratische stijl, toegeeflijk stijl en de verwaarlozende stijl. Iedere ouder zal zich wel in een van deze stijlen herkennen. Ook al zijn er verschillende manieren van opvoeden, soms is er ook een combinatie van de vier stijlen mogelijk.
Opvoedstijlen in het gezin
Ouders binnen een gezin zijn het ook niet altijd met elkaar eens als het gaat om het opvoeden van de kinderen. Je krijgt dan een combinatie van verschillende stijlen met elkaar. Hierdoor kan de ene ouder het net iets anders aanpakken dan de andere ouder. Elke stijl heeft een eigen manier van werken en de ene stijl doet het soms net even wat beter dan de ander.
Autoriair opvoeden
Zoals de naam het ook zegt, is de autoritaire stijl vooral gericht op het streng zijn tegen het kind. Het is een stijl die vroeger veel werd gebruikt. Mensen reageerden dan ook vaak naar hun kinderen toe met de woorden: 'omdat ik het zeg' of 'Je hebt niets te willen'. Dit zijn uitspraken die je vaak nog hoort. Er wordt uitgegaan van het principe dat ouders de baas zijn en dat kinderen niets anders moeten dan gewoon gehoorzaam zijn. Als het kind dan niet gehoorzaam is, zal het straf krijgen. Er is vaak ook geen noodzaak om de straffen verder uit te leggen en er is al helemaal geen ruimte voor discussie. Het autoritair opvoeden van het kind heeft als voordeel dat er geen ruimte is voor onduidelijkheden bij het kind. Het is heel simpel: er wordt altijd geluisterd en als dat niet gebeurd zal er straf volgen. De ouders bepalen ook altijd wat er gebeurd. Deze manier van opvoeden heeft wel het nadeel dat kinderen op latere leeftijd vooral angstig en volgzaam kunnen worden. Daarnaast kunnen ze ook juist rebels of agressief worden. Zelfstandigheid zal niet worden bevorderd en het kind kan weinig zelfvertrouwen opbouwen. Het nemen van eigen beslissingen is ook lastig.
Toegeeflijk opvoeden
Het tegenovergestelde van autoritair is toegeeflijk. Deze ouders doen graag wat kinderen graag willen en geven hen bijna altijd de zin. Er is ook sprake van gelijkwaardigheid. Het kind mag alles. De ouders nemen de kinderen wel serieus. Ze nemen zichzelf minder serieus en hun regels al helemaal niet. Een kind kan hierdoor verwend worden en kent haast geen grenzen. Een nadeel van deze stijl is dat kinderen niet om leren gaan met negatieve emoties.
Democratisch opvoeden
Democratisch opvoeden wil zeggen dat er een balans is tussen de verschillende stijlen. Ouders stellen de regels. Ze geven wel de leiding, maar kijken ook naar de gevoelens en de ontwikkeling van hun kind. Dit heeft als voordeel dat kinderen zelfvertrouwen krijgen en zelfstandigheid. Een nadeel is dat deze stijl wel veel tijd kost. Ook worden grenzen niet altijd even goed aangegeven.
Verwaarlozend
De laatste stijl is verwaarlozend. De ouders hebben bijna geen regels, maar bieden ook geen veiligheid en geborgenheid. Het kind wordt een beetje aan het lot overgelaten en moet alles zelf uitzoeken. Het kind voelt zich vaak eenzaam en ervaart geen liefde.